Waarom online succes soms echt k*t is

De valkuilen van (digitale) en externe validatie. Ik kan het weten jongens, dus hierbij een ervaringsdeskundige amateur. Kuch. Neem maar een sterke bak koffie.

In den beginne was social media vrij onschuldig. Ik heb altijd online geschreven op mijn eigen website en toen insta kwam, ging ik fotootjes delen van van alles. Een kievitseitje op de grond. Mijn voeten in het zand. Je weet wel, van die Flow achtige zen momentjes.

Als ik er nu op terugblik, voelt het als een hele onschuldige periode van socials. Mensen snapten Facebook nog niet helemaal, dus kreeg je goedbedoeld een bericht op je tijdslijn met: hey Nien, hoe is het? Ik weet niet precies hoe t werkt hier maar hoe gaat het met je, binnenkort koffietje doen?

Oh man, die tijd, wat was ze mooi. We waren allemaal zo lekker ongemakkelijk onszelf op socials. Maar als je nu kijkt, zijn het gestylde social media machines, waarin je zelf les krijgt om zo goed en professioneel mogelijk over te komen in plaats van zo écht mogelijk. En je doet er aan mee, want wie wil nou je slaperige net uit bed hoofd zien, je rommelige slaapkamer of je baal dag meekrijgen?

Bij bij kwam het vooral op gang toen ik baby nummer II kreeg, met nog een paar zwangerschapskilo’s en twee kleine kinderen om voor te zorgen met weinig hulp. Ik ben thuis met de kids en werk freelance, toen corona kwam, werd mijn wereldje wel inimini klein. Ik ging via VR (Virtual Reality, zo’n Meta Oculus) sporten, ik werd weer fit, ik voelde me mooi en probeerde mijn liefde voor VR te delen op socials. Dat werd een hit.

Maar stiekem begon het me op te vallen dat de likes en shares vooral kwam om mijn uiterlijk. Of in ieder geval, vermeende uiterlijk, want iedereen kan er mooi en minder mooi uitzien op een foto/filmpje. Stukken die ik schreef, of dingen die ik zelf maakte, kregen veel minder online liefde. En het deed heel wat met me, mentaal. Meer dan ik eigenlijk toe wilde geven.

Op een geven moment kreeg ik het benauwende gevoel dat om succesvol te zijn, of te worden, ik een bepaald imago hoog moest houden op socials. En ergens is dat ook zo, want mensen willen nou eenmaal graag meer van hetzelfde voorgeschoteld krijgen, net als die McDonalds burger die steeds hetzelfde smaakt. En als ik dan een mindere foto deelde, kreeg ik ook meteen commentaar. “Je stond toch beter op die andere foto”. De mensen die dat zeggen zijn zich niet eens bewust van het effect.

En ik zie hier heel veel (succesvolle) insta mensen ermee struggelen.. ook gewone, oprechte mensen die vegan proberen te koken of mooie diy delen. Het is altijd de haat en de negativiteit die het zwaarste weegt en in de avond in je hoofd rond danst. Zo zijn onze breinen nou eenmaal bedraad, pro survival, en alles wat negatief, angstig maakt, is iets wat je brein uit de weg wil gaan: het voelt namelijk als gevaar aan.

Dat gevaren centrum altijd aan hebben zorgt voor spanning en stress. En dat had ik al een tijdje door. Het knaagde al een tijdje aan me, maar toch kon ik het niet over mijn hart verkrijgen om alles weg te gooien. Ik wist ook niet of ik dat wel moest doen, of dat ik gewoon sterker moest worden. Een dikkere huid krijgen?

Ik ben mijn account een keer door een fout kwijt geraakt, en was er helemaal wanhopig om, omdat ik daar zo hard aan gewerkt had. En ook dat hoor je meer, dat je dan je best doet om het algoritme en je volgers en alles super goed te regelen, en dan raak je je account kwijt en krijg je ook nul hulp van de grote heren die erachter zitten. Maar goed, dat is een andere discussie.

Zoals ik al eerder schreef heb ik daar laatst eindelijk écht korte metten mee durven maken. Ik heb mijn grootste instagram account, maar ook 4 anderen, bij het grofvuil gesmeten. Alle persoonlijke “kijk ons nou het leuk hebben” foto’s en selfies van mijn Facebook gegooid. Mensen, het was een zuiverende ervaring. Met bibberende handen gooide ik alles weg wat ik opgebouwd dacht te hebben.

Om daarna eindelijk opgelucht adem te halen, dat het niet meer hoeft.

Maar, is dit nu alleen maar een mooi succesverhaal? Nee. Want het is simpelweg wel zo, dat als je digitaal en online dingen wilt verkopen, dat je wel mee moet doen, op een manier die je niet gek maakt. Dus mijn digitale prints, (kinder)boeken, tshirts (nou verkopen die gelukkig redelijk en hoef ik weinig voor te doen) blijven onder de radar. Want als je niet aan marketing doet, gaat het algoritme die ook niemand onder de ogen brengen. Maar op dit moment vertik ik het gewoon. Want het doet me teveel en het ondermijnt mijn zelfvertrouwen en staat mijn creatieve energie in de weg.

Ik zie het hier op Substack ook, hoe mensen, goedbedoeld en terecht trots, zeggen dat ze 10, 50, 100 of hun eerste 1k subscribers hebben. Besef wel, dat die aantallen heel ambigue zijn, en dat het veel met je kan doen als een bepaald bericht wel of geen succes (lijkt) te hebben. Voor mij is dit het medium waar ik weer gewoon schrijf en ventileer, zoals ik dat vroegah op mijn eigen gemaakte blogjes (met php code) ook al deed. En dat las ook geen hond. Maar het was wel, echt.

Nu zeg ik niet dat mensen met 100k volgers niet echt zijn. Pas alleen op als die validatie het grootste gaat zijn dat je motiveert. Want dan raak je je authenticiteit kwijt.

Goed, misschien ben ik wel gewoon een bang bips die geen succes durft te hebben. Maar toen ik op Whatsapp vanmorgen een kanaal zag van een jong meisje, met 10k volgers, die dan trots selfies deelt en zegt dat ze bij opa en oma gaat logeren, krijg ik een mild gevoel van wanhoop.

Hoeveel creeps zitten daar op dat openbare kanaal. Hebben haar ouders wel door dat ze die foto’s maakt en deelt met de hele wereld. Wie beschermd dat lieve kind tegen machinaties en algoritmes waar ik zelf, als volwassen vrouw, al niet immuun voor ben.

Dat baart me zorgen. Echt zorgen. Ook voor mijn eigen twee dochters. Dus nee, ik geeft niet meer om cijfers. Ik schrijf hier wat me bezig houd, en als je het wilt lezen vind ik het een hele eer, dat je mijn schrijfsels je waardevolle tijd en aandacht geeft. But that’s all folks.

Binnenkort deel ik wat tips hoe ik mijn telefoon/chat verslaving gigantisch heb kunnen verminderen, en mijn concentratie & aandacht terug heb gekregen.